#82 Czym jest stres? - Mechanizm stresu oraz skutki "uboczne"

CZYM JEST STRES? 

MECHANIZM STRESU ORAZ SKUTKI "UBOCZNE" 

Ostatnio podzieliłam się z Wami treścią kursu, który obecnie przerabiam pt. "Redukcja Stresu". W ostatnich dwóch postach dotyczących stresu podałam Wam wskazówki, w jaki sposób poprzez różnego rodzaju zajęcia i aktywności możemy pomóc sobie w walce ze stresem. Tym razem w kolejnym wpisie na ten temat, napiszę DLACZEGO tak ważne jest łagodzenie stresu oraz jakie są skutki długotrwałego stresu. Niby każdy o tym wie, a jednak świadomość na ten temat nadal jest za mała. Ludzie żyją dziś we wszechobecnym stresie. Praca, obowiązki domowe, spłaty kredytów, choroba lub śmierć bliskiej osoby... Wiadomo, układanie puzzli nie pomoże nam złagodzić stresu i smutku, jeśli bliska nam osoba jest przysłowiowo jedną nogą w grobie, jednak jeśli chodzi o problemy dnia codziennego, takie jak:

Stresujący dzień w pracy, następnego dnia dziecko przychodzi do domu z płaczem, że dzieci dokuczają jej/jemu w szkole, do tego potworny ból głowy z jakiegoś "nieznanego powodu", mąż przychodzi do domu zmęczony po pracy, trzeba by jeszcze obiad ugotować (nie mówię, że się z tym zgadzam, ale często u wielu osób w domach tak jest), pocztą przyszły powiadomienia o podwyższeniu czynszu, a laptop którego używamy do szkoły/pracy odmówił współpracy. 

Może wtedy na koniec dnia te puzzle pozwolą nam na chwilę wyciszyć nasze rozszalałe myśli.

Powszechnie wiadomo, że nasz obecny styl życia coraz częściej naraża ludzi na stres. Może to być spowodowane pracą, terminami, ale także używaniem telefonów komórkowych i bycie ciągle dostępnym. Zwiększone napięcie powoduje, że nasze ciało wytwarza hormony stresu, a reakcja organizmu na nadmierne obciążenie jest taka sama jak w reakcji na zagrożenie. Dlatego właśnie będziemy tu mówić więcej o mechanizmie działania organizmu, jakie hormony są wytwarzane i jakie to ma ostatecznie konsekwencje dla zdrowia, ponieważ jeśli ciało nadal wytwarza hormony stresu, może to mieć poważne negatywne skutki dla Twojego zdrowia!

Mechanizm stresu.

Człowiek ma wrodzony mechanizm, który w momencie zagrożenia powoduje przejście organizmu w tryb "walcz lub uciekaj". Twój mózg rejestruje zagrożenie i w odpowiedzi na to wytwarza dodatkowe hormony, które pozwalają Ci adekwatnie zareagować na nadchodzące niebezpieczeństwo. Normalnie procesy w Twoim ciele skupiają się na przyswajaniu składników odżywczych przez układ pokarmowy, układzie odpornościowym, który chroni Cię przed chorobami, oraz na tworzeniu nowych komórek i utrzymaniu istniejących. W trybie zagrożenia wszystkie te procesy, które wspólnie dbają o Twoje zdrowie, są odsuwane na drugi plan. Z powodu stresu organizm uważa, że istnieje aktualne zagrożenie, co powoduje uruchomienie zupełnie innych procesów. Priorytetem jest teraz przetrwanie, dlatego Twoje ciało produkuje dużą ilość hormonów stresu. Dzięki temu zostają pobudzone Twoje refleksy, ciśnienie krwi i tętno wzrastają, a białka i glikogen w Twoich mięśniach przekształcają się w glukozę, abyś miał dodatkową energię do ucieczki. Wprowadzane są również substancje, które powodują, że praktycznie nie odczuwasz bólu, dzięki czemu mimo obrażeń możesz uciec z niebezpiecznej sytuacji. W rzeczywistym niebezpieczeństwie może to stanowić różnicę między życiem a śmiercią. Jednak w dzisiejszych czasach ciało coraz częściej znajduje się w sytuacjach krytycznych z powodu stresu. To powoduje, że twoje ciało i umysł są zbyt obciążone. Mechanizm walki lub ucieczki został stworzony przez ewolucję właśnie dla tego typu sytuacji awaryjnych. Nie jest to jednak mechanizm zaprojektowany do ciągłego pozostawania w trybie przetrwania!

Dolegliwości fizyczne:

Efekty na dłuższą metę wynikające z ciągłego wytwarzania hormonów stresu są następujące: organizm stale przekierowuje swoją uwagę na natychmiastowe zapotrzebowanie energetyczne i łagodzenie wpływu stresu na ciało, zamiast skupiać się na utrzymaniu zdrowych komórek. Natychmiastowa energia, która ciągle uwalnia się w twoim ciele, prowadzi przede wszystkim do konieczności wytwarzania znacznie większej ilości insuliny w celu przywrócenia prawidłowych poziomów cukru we krwi. To może prowadzić do wystąpienia cukrzycy typu 2. Po drugie, zwiększone ciśnienie krwi i tętno niesie ze sobą zwiększone ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar. Następują również niedobory w systemach, z których pobierana jest energia. Twoja skóra pogarsza się, mogą pojawić się problemy, takie jak trądzik. Układ odpornościowy i trawienny zaczynają funkcjonować gorzej, co powoduje uczucie osłabienia, zmęczenia i podatność na choroby. Problemy z libido, zaburzenia cyklu menstruacyjnego oraz zmniejszona płodność są również typowymi skutkami długotrwałego stresu. Innym efektem stałego stresu jest rozpad mięśni, ponieważ glikogen i białka są rozkładane, ale tłuszcz pozostaje. Szczególnie istotną rolę w tym procesie odgrywa kortyzol, ponieważ ten hormon wspiera wzrost komórek tłuszczowych. W rezultacie możesz doświadczyć typowych nagromadzeń tłuszczu w okolicach brzucha, jednocześnie ramiona i nogi stają się cieńsze z powodu utraty mięśni.

Psychologiczne efekty:

Inne problemy, które mogą pojawić się w wyniku ciągłego wytwarzania hormonów stresu, dotyczą przede wszystkim naszego samopoczucia psychicznego. Może to objawiać się w odczuwaniu ciągłego zdenerwowania i agresywnych reakcjach wobec innych. Jednak u innych osób te efekty mogą pojawić się w dłuższej perspektywie w postaci depresji lub wypalenia zawodowego.

Możemy podzielić te efekty na:

1. 1. Stan ciągłego zdenerwowania: Osoba narażona na długotrwały stres może odczuwać ciągłe napięcie, co prowadzi do uczucia ciągłego zdenerwowania, rozdrażnienia i frustracji.
2. 
   2. Agresywne zachowanie: Długotrwały stres może prowadzić do agresywnych reakcji wobec innych osób, spowodowanych poczuciem frustracji i trudnościami w radzeniu sobie z emocjami.
3. 
   3. Depresja: Niektórzy ludzie, którzy są stale narażeni na stres, mogą doświadczać długotrwałego nastroju przygnębienia, apatii i poczucia beznadziejności, co może prowadzić do depresji.
4. 
   4. Wypalenie zawodowe: Długotrwały stres w pracy lub w innych obszarach życia może prowadzić do wypalenia zawodowego, które objawia się uczuciem wyczerpania, cynizmu i obniżeniem motywacji do wykonywania obowiązków.
5. 
   5. Zaburzenia lękowe: Ciągłe doświadczanie stresu może również prowadzić do wystąpienia różnych zaburzeń lękowych, takich jak zespół lęku uogólnionego, czy ataki paniki.

Dbajmy o siebie oraz naszych najbliższych ♥

Uściski, Kasia x